Wytyczne w zakresie przekazywania emisji GHG wymagane w ramach Systemu KZR INiG
Wszyscy uczestnicy Systemu KZR INiG są zobowiązani do wdrożenia poniższych wytycznych.
Zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej dostępnymi na stronie internetowej pod adresem https://energy.ec.europa.eu/topics/renewable-energy/bioenergy/voluntary-schemes_en poniżej przedstawiono uzupełnienie dokumentu System KZR INiG/8, w zakresie przekazywania emisji GHG kolejnym podmiotom łańcucha dostaw.
1. Dla etapu uprawy możliwe jest podawanie wskaźników emisji GHG w następujących trzech wariantach:
- zastosowanie własnej wyliczonej wartości rzeczywistej,
- podawanie średniej emisji GHG na poziomie NUTS II wyrażonej w jednostce kgCO2eq/tonę suchej masy.
- użycie wartości standardowej, jeśli jest dostępna oraz gdy spełnione są odpowiednie warunki do jej użycia
2. Przedsiębiorcy, którzy stosują wartości standardowe i występują w łańcuchu dostaw biopaliw przed producentem biokomponentu, nie podają wskaźników emisji GHG a jedynie informację o stosowaniu wartości standardowych (DV/DDV) i wybranej ścieżce produkcji biopaliw. Wartość standardową dla ograniczenia emisji podają jedynie producenci biokomponentów.
3. Jeśli producent rolny stosuje wartości standardowe dla etapu uprawy, nie podaje wartości emisji GHG, lecz wyłącznie informację, że przyjęta została wartość standardowa (DDV).
4. Rzeczywista wartość emisji GHG przeliczana jest zawsze na tonę suchego produktu według poniższego wzoru:
𝑒𝑒𝑐 surowca [g𝐶𝑂2𝑒𝑞 /𝑘𝑔suchej masy] = 𝑒𝑒𝑐 surowca [𝑔𝐶𝑂2𝑒𝑞 / 𝑘𝑔 wilg.]/(1−zawartość wilgoci)
Zawartość wilgoci powinna być wartością zmierzoną po dostawie, jeśli nie jest znana, dopuszczalne jest stosowanie wartości maksymalnej stosowanej w kontrakcie.
5. Wartości standardowych wyrażonych w jednostce gCO2eq/MJ nie przelicza się na jednostkę kgCO2eq/tonę.
6. Wartości NUTS II nie mogą być wyrażone w jednostce gCO2eq/MJ biopaliwa
7. Wartości NUTS II podane w jednostce gCO2eq/tonę suchej masy mogą być stosowane, jeśli są podane na stronie Komisji Europejskiej https://energy.ec.europa.eu/topics/renewable-energy/bioenergy/voluntary-schemes_en pod linkiem https://energy.ec.europa.eu/system/files/2018-07/pre-iluc_directive_nuts2_report_values_mj_kg_july_2018_0.pdf i mogą być stosowane tylko jako alternatywa dla rzeczywistych wartości emisji dla uprawy.
8. Emisja GHG dla etapu przetwarzania biomasy, nawet jeśli jest on realizowany przez kilka przedsiębiorstw, wyznaczana jest jednym sposobem. tzn. wszyscy przedsiębiorcy przetwarzający biomasę stosują wyłącznie wartości standardowe lub wyłącznie wartości rzeczywiste.
9. Biodiesel pochodzący z transestryfikacji tłuszczów metanolem jest uznawany jako pochodzący w 100% ze źródeł odnawialnych. Podczas kalkulacji wartości rzeczywistych emisji GHG do obliczeń należy włączyć emisję GHG wnoszoną wraz z metanolem. Przykładowo, do obliczeń wartości standardowych przyjęto, że do wyprodukowania 1 MJ FAME wykorzystuje się 0,0585 MJ metanolu o wskaźniku emisji GHG równym 99,57 gCO2eq/MJ. Obliczenia własne w tym zakresie powinny być prowadzone w oparciu o dane uzyskiwane z własnej instalacji.
10. W przypadku stosowania wartości rzeczywistych konieczne jest aby na każdym etapie łańcucha dostaw uwzględniać emisję GHG z przetwarzania i/lub transportu. Emisja ta powinna być każdorazowo dodawana do odpowiednich składowych wzoru na obliczanie emisji GHG, tj. składowych etd i / lub ep
11. W przypadku zastosowania wartości rzeczywistych, lub kombinacji wartości rzeczywistych i cząstkowych wartości standardowych, informacje o emisji gazów cieplarnianych przekazywane kolejnym podmiotom muszą być dodatkowo podawane w formie składowych odnoszących się do poszczególnych elementów wzoru na całkowitą emisję GHG w cyklu życia podanego w załączniku V Dyrektywy RED. Dotyczy to także tych składowych, które nie są uwzględnione w wartościach standardowych, takich jak el, esca, eccr, eccs i eee. Jest to konieczne w celu zapewnienia przejrzystości i solidności obliczeń, w szczególności mając na uwadze, że ta sama partia towaru może przepływać w łańcuchu dostaw w ramach różnych systemów certyfikacji. Ze względu na to, że obowiązek podawania emisji GHG z podziałem na poszczególne składowe dotyczy również producentów biopaliw, konieczny jest przepływ szczegółowych danych w całym łańcuchu, począwszy od etapu uprawy surowca.
12. Ze względu na obowiązek przekazywania informacji w formie składowych, poniżej zaprezentowano sposób postępowania w przypadku przypisywania emisji GHG z uprawy do półproduktów na kolejnych etapach przetwarzania oraz przypisywanie emisji z uprawy do finalnego produktu (biopaliwa).
W przypadku procesów przetwórczych w wyniku których powstaje więcej niż jeden produkt, emisję GHG należy rozdzielić drogą alokacji pomiędzy produkt główny oraz wszystkie pozostałe produkty uboczne. Jeżeli produkcja biopaliwa przebiega kilkuetapowo, emisja z uprawy surowców powinna być przypisywana na poszczególnych etapach do produktów pośrednich w następujący sposób:
Dostawca końcowy jest to podmiot zobowiązany do realizacji celu energii ze źródeł odnawialnych, zgodnie z ustawodawstwem krajowym. Przedsiębiorca może mieć możliwość zaliczenia danej partii paliwa do celu swojego kraju lub sprzedaży paliwa za granicę. W związku z tym jest on zobowiązany do prowadzenia odrębnego bilansu i ewidencji partii rozliczanych na krajowy cel OZE oraz tych, które są sprzedawane np. za granicę.
gdzie:
Współczynnik surowcowy = ilość kilogramów suchej masy surowca potrzebnej do wyprodukowania 1 kilograma suchej masy produktu pośredniego
a. Zgodnie z wytycznymi KZR INiG emisja gazów cieplarnianych jest alokowana do produktu głównego (biopaliwo, przetworzona biomasa, przetworzona biomasa do celów produkcji biopaliw) i produktów ubocznych na podstawie zawartości energii w poszczególnych strumieniach, zgodnie ze wzorem:
gdzie:
Ct - całkowita emisja GHG mająca miejsce w procesie produkcyjnym, aż do momentu, gdzie produkty są rozdzielane; wyrażona w jednostkach masy CO2eq
Ci - ilość Ct zaalokowana do strumienia i; wyrażona w jednostkach masy CO2eq
Qi - ilość wyprodukowanego strumienia i; wyrażona w jednostkach energii
LHVi - dolna wartość opałowa strumienia i, wyrażona w jednostkach energii na jednostkę masy
b. Jeżeli którykolwiek z produktów (główny lub uboczny) charakteryzuje się określonym poziomem wilgotności, w obliczeniach należy stosować wartość opałową odzwierciedlającą zawartość wody w produkcie.
c. W przypadku, gdy wartość opałowa produktu mokrego nie została wyznaczona doświadczalnie, dopuszczalne jest wyznaczenie tej wartości w oparciu o wartość opałową dolną produktu suchego, wg poniższego wzoru:
gdzie:
%W – wilgotność produktu wyrażona w % (m/m)
2,44 - ukryte ciepło parowania wody wyrażone w MJ/kg
Na ostatnim etapie przetwarzania emisja GHG musi zostać przeliczona na jednostkę gCO2eq / MJ finalnego biopaliwa. Również w tych samych jednostkach muszą być podane wszystkie składowe wymienione we wzorze z załącznika V Dyrektywy RED.
W tej sytuacji emisja z etapu uprawy powinna być przypisana do biopaliwa według następującego wzoru:
gdzie:
Współczynnik surowcowy biopaliwa = ilość megadżuli surowca rolnego potrzebnych do wyprodukowania 1 MJ biopaliwa.
W przypadku wytwarzania bioetanolu, proces produkcji destylatu oraz proces odwodnienia często realizowane są przez oddzielne podmioty. W opisanej sytuacji, System KZR INiG dopuszcza przypisanie emisji wyrażonej w gCO2eq/MJ czystego bioetanolu na etapie gorzelni. W takim przypadku, możliwe jest bezpośrednie wykorzystanie wyliczonej i przekazanej przez gorzelnię składowej emisji GHG z etapu uprawy do dalszego raportowania tej składowej przez firmę odwadniajacą.
W obliczeniach wartości rzeczywistej należy stosować współczynniki surowcowe wyznaczone na podstawie własnych danych procesowych. Poniżej zaprezentowano listę przykładowych współczynników, jakie zostały użyte do wyznaczenia wartości standardowych na potrzeby Dyrektywy 2009/28/WE.
Ścieżka produkcji biopaliwa |
Surowiec |
LHV: MJ/kg suchej masy |
MJ surowca |
Kg suchego surowca |
Etanol z buraka cukrowego |
Burak cukrowy |
16.3 |
1.840 |
0.1129 |
Etanol z pszenicy |
Pszenica |
17.0 |
1.882 |
0.1107 |
Etanol z kukurydzy |
Kukurydza |
18.5 |
1.958 |
0.1059 |
Etanol z trzciny cukrowej |
Trzcina cukrowa |
19.6 |
2.772 |
0.1414 |
FAME z nasion rzepaku |
Rzepak |
26.4 |
1.729 |
0.0655 |
FAME z nasion słonecznika |
Słonecznik |
26.4 |
1.610 |
0.0610 |
FAME z nasion soi |
Soja |
23.5 |
3.078 |
0.1308 |
FAME z oleju palmowego |
FFB |
24.0 |
2.018 |
0.0841 |
Wartości emisji GHG dla surowców rolniczych przekazywane do KOWR
Zgodnie z Polskim ustawodawstwem, wytwórcy biokomponentów zobowiązani są do składania sprawozdań kwartalnych do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. W sprawozdaniach tych wytwórcy zobowiązani są do zamieszczania poziomu emisji gazów cieplarnianych dla surowców rolniczych wykorzystanych do wytworzenia biokomponentów, podanych w jednostkach gCO2eq/kg. Dla wytwórców korzystających z wartości na poziomie NUTS 2, System KZR INiG w tabeli poniżej podaje stosowne wartości.
Wartość emisji GHG na poziomie NUTS 2, wyrażone w jednostce gCO2eq/kg suchej masy
Województwo |
Rzepak gCO2eq/kg |
Pszenica gCO2eq/kg |
Kukurydza gCO2eq/kg |
Żyto gCO2eq/kg |
Pszenżyto gCO2eq/kg |
dolnośląskie |
574 |
298 |
281 |
399 |
374 |
kujawsko-pomorskie |
598 |
302 |
290 |
405 |
355 |
lubelskie |
576 |
295 |
284 |
432 |
318 |
lubuskie |
518 |
291 |
282 |
467 |
311 |
łódzkie |
570 |
274 |
286 |
428 |
329 |
małopolskie |
594 |
296 |
280 |
358 |
351 |
mazowieckie |
563 |
299 |
272 |
442 |
321 |
opolskie |
602 |
298 |
288 |
429 |
389 |
podkarpackie |
498 |
260 |
273 |
441 |
321 |
podlaskie |
660 |
293 |
287 |
412 |
297 |
pomorskie |
620 |
299 |
373 |
450 |
343 |
śląskie |
596 |
299 |
291 |
373 |
349 |
świętokrzyskie |
562 |
283 |
301 |
436 |
332 |
warmińsko-mazurskie |
561 |
300 |
398 |
464 |
352 |
wielkopolskie |
509 |
290 |
263 |
471 |
342 |
zachodniopomorskie |
554 |
300 |
365 |
453 |
377 |